تاثیر نوع سیتوکینین و تعداد واکشتها بر سرعت ریزازدیادی زیتون رقم دزفول بررسی شد. جداکشتهای تک گره ای از یک گیاه گلخانه ای 4 ساله در محیط کشت پایه DKW دارای کربوهیدرات مانیتول(gl-130) و هورمونهای 2- ایزوپنتنیل آدنین (2-ip) یا بنزیل آمینو پورین (4mgl-1) (BAP) کشت شدند. سرعت رشد ریز قلمه ها، تعداد گره ها و نوساقه های حاصل از هر جداکشت در محیط کشت دارای هورمون BAP بیش از محیط دارای 2ip بود. به منظور بررسی تاثیر تعداد واکشتها، نوساقه های سترون حاصل (5-4 گره) برای ریز ازدیادی در مراحل بعد استفاده شدند. واکشتها با فواصل 45 روز انجام شد. سرعت رشد در واکشت اول در نمونه هایی که از محیط کشت دارای هورمون 2ip به محیط کشت دارای BAP واکشت شده بودند افزایش معنی داری را نشان داد. در واکشت دوم شاخصهای رشد درنمونه هایی که از ابتدا در محیط کشت دارای هورمون 2ip کشت شده بودند بیش ازنمونه های حاصل از محیط دارای BAP بود. نتایج واکشتهای جوانه های جانبی ساقه ها در شیشه نشان داد که تکرار واکشتها منجر به کاهش سرعت ریز ازدیادی (کاهش تعداد گره ها) می گردد. به طوریکه افزایش تعداد واکشتها در همه تیمارها منجر به کاهش تعداد گره ها و نو ساقه ها در هر جداکشت شد.

یکی از روش های نگهداری، حفظ و ازدیاد گیاهان کمیابی همچون نارون رعنا کشت بافت است. نارون رعنا درختی زیبا است که برای فضای سبز پارک ها توصیه می گردد. ریز ازدیادی نارون رعنا با استفاده از قطعات جدا کشت ساقه انجام می شد. مناسبترین جدا کشت ها تنها یک گره داشتند و این به دلیل آلودگی قارچی کمتر آنها و در عوض به دست آوردن تعداد بیشتری جدا کشت بود. حداکثر ازدیاد ساقه در محیط MS حاوی 2) BAP میلی گرم در لیتر) و اینوزیتول به دست آمد. پس از ازدیاد ساقه ها اینوزیتول را حذف کردیم و غلظت BAP را به یک میلی گرم در لیتر کاهش دادیم. انتقال ساقه ها به محیط ریشه زا پس از پنجمین واکشت انجام شد و بهترین نتیجه با تیمار 24 ساعتی ساقه ها با 1) BAP میلی گرم در لیتر) در تاریکی و محیط MS حاصل شد. تمام مراحل در دمای 25±2°C و تناوب نوری 16 ساعتی و شدت نور 3000 لوکس به انجام رسید. گیاهچه های ریشه داری که به این روش تولید شدند به گلدان های حاوی مخلوطی از خاک و شن و ورمیکولیت ( با نسبت مساوی) منتقل گردیدند. گیاهان مذکور به مدت 3 تا 5 هفته در وضعیت دمایی 25±2°C و تناوب نوری 16 ساعتی و رطوبت نسبی 85 _90 % نگهداری شدند و سپس به خاک کشاورزی انتقال یافتند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

Centella asiatica (L. ) از جمله گیاهان دارویی پرمصرف و محبوب در سراسر دنیا است که در خاورمیانه، اروپا و آمریکا دارای محبوبیت فراوانی است. این گیاه دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچی بوده و در درمان آسم و برونشیت نیز به کار می رود. در سال های اخیر به دلیل بهره برداری نامحدود و بدون برنامه از این منبع گیاهی، و تلاش های ناکارآمد در احیای این گونه گیاهی دارویی ارزشمند، ذخیره گیاهی Centella asiatica (L. ) در طبیعت به طور چشمگیری کاهش یافته و در معرض خطر نابودی قرار دارد. در همین راستا علاقه به تکنیک های کشت in vitro از جمله تکنیک ریزازدیادی از طریق کشت بافت جهت تکثیر این گیاه ارزشمند افزایش یافته است. در این پژوهش نیز ریزازدیادی این گیاه از طریق کشت بافت گیاهی برای نخستین بار در ایران توسط ریزنمونه های گره ای بررسی شد. جهت تکثیر، بخش های گره ای از نمونه های جمع آوری شده از عرصه در استان گیلان، پس از سترون سازی در محیط کشت MS حاوی-1 mgL1 BA و-1 mgL 1/0 IBA مستقر گردیدند. پس از یک ماه، ریزنمونه های رشد یافته به منظور دست یابی به بهترین تیمار شاخه زایی، تحت 9 تیمار هورمونی مختلف مورد آزمایش قرار گرفتند. با بررسی نتایج، محیط کشت MS حاوی-1 mgL5/0 BA و-1 mgL 5/0 2ip و-1 mgL 1/0 NAA به عنوان تیمار برتر شاخه زایی معرفی شد. جهت ریشه زایی و سازگاری در گلخانه، بررسی 11 تیمار هورمونی مختلف در محیط کشت MS نشان داد که تیمار حاوی-1 mgL5/0 IBA بهترین نتایج را در برداشته است.

مقدمه و هدف: کلیماتیس از گیاهان زینتی و دارویی است که تکثیر و ازدیاد آن از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش اثر تنظیم کننده های رشد بر ریشه زایی و رشد گیاه در شرایط کشت درون شیشه ای بررسی گردید.روش تحقیق: به منظور بررسی ریز ازدیادی کلیماتیس تاثیر هورمون های NAA (نفتالین استیک اسید) در غلظت های (0، 0.4، 0.5 و 0.6 میلی گرم در لیتر) و IBA (ایندول بوتیریک اسید) در غلظت های (0، 0.4، 0.5 و 0.6 میلی گرم در لیتر) با استفاده از کشت ریز نمونه های جانبی و انتهایی در شرایط درون شیشه ای حاوی محیط کشت پایه موراشیگی و اسکوگ (MS) بررسی گردید.نتایج و بحث: نتایج نشان داد که غلظت های مختلف اکسین بر رشد گیاهچه های درون شیشه معنی دار بود؛ به طوری که بیشترین درصد ریشه زایی و تعداد شاخه در گیاه شاهد مشاهده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که با اضافه نمودن هورمون به محیط کشت، ریشه زایی کاهش یافت. بیشترین کاهش با اضافه نمودن 0.6 میلی گرم در لیتر هورمون NAA به محیط کشت MS مشاهده گردید. هم چنین استفاده از ریز نمونه های جانبی بر تعداد شاخه گیاه تاثیر معنی داری داشت و موجب افزایش تعداد شاخه گیاه گردید.توصیه کاربردی/ صنعتی: نتایج این تحقیق تاثیر مثبت ریز نمونه های جانبی و محیط کشت بدون هورمون را در افزایش ریزازدیادی کلیماتیس نشان داد.

سابقه و هدف: آنتوریوم یک گیاه علفی چند ساله و مهم ترین جنس اقتصادی خانواده آراسه است. کشت بافت آنتوریوم به عنوان روش نهایی برای تکثیر سریع در کوتاه مدت پیشنهاد می شود.مواد و روش ها: رقم مورد استفاده در این پژوهش، رقم صورتی بود. در آزمایش کالوس زایی ریز نمونه استفاده شده، قطعات برگ می باشد که پس از تقسیم به قطعات 1´1 سانتی متری در پتری دیش کشت شد. جهت ضد عفونی از هیپوکلریت سدیم 1 درصد به مدت 20 دقیقه استفاده شد. برای کالوس زایی محیط کشت پایه MS همراه با هورمون های IAA در 3 سطح (0.1 تا 0.4 میلی گرم بر لیتر) و هورمون BA در 4 سطح (0.25 تا 1.5 میلی گرم بر لیتر) همراه با 8 گرم در لیتر آگار و 30 گرم در لیتر ساکارز در شرایط تاریکی استفاده گردید. طرح آزمایشی مورد استفاده در این آزمایش، فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 8 تکرار می باشد. برای باززایی شاخساره از کالوس های بدست آمده، محیط کشت پایه MS و MS 1/2 بدون هورمون مورد استفاده قرار گرفت. شاخساره ها در محیط ریشه زایی کشت شدند.یافته ها: نتایج آزمایش نشان داد که تیمار هورمونی 0.2 میلی گرم در لیتر IAA همراه با 1 میلی گرم در لیتر BA بهترین جواب دهی را داشتند و وجود یا عدم وجود رگبرگ در ریز نمونه بر درصد کالوس زایی در این رقم بی تاثیر است. در مرحله باززایی شاخساره محیط کشت پایه MS 1/2 بهترین گیاهچه ها را از لحاظ تعداد، طول و قوی بودن گیاهچه دارا می باشد. محیط پایه MS 1/2 بدون تنظیم کننده رشد همراه با زغال فعال بهترین محیط ریشه زایی معرفی می گردد.نتیجه گیری: همه شاخساره ها بعد از 30 روز ریشه دار شدند و گیاهچه ها پس از کشت در بستر پرلایت پس از مراحل سازگاری به گلخانه تحقیقاتی منتقل شدند.

در این تحقیق سیتوکینین های مختلف بر سرعت ریزازدیادی اسطوخودوس بررسی شد. جداکشت های دو گره ای سترون شده از یک گیاه گلخانه ای یکساله در محیط کشت MS دارای هورمون های بنزیل آمینو پورین BAP))، 2- ایزوپنتنیل آدنین (2ip) و کینتین (Kin) به تنهائی یا در ترکیب با یکدیگر کشت شد. نتایج حاصل نشان داد سرعت رشد ریز قلمه ها، تعداد گره ها و نو ساقه های حاصل از هر جدا کشت در محیط کشت به نوع و غلظت هورمون بستگی دارد. بالاترین تعداد نوساقه/ جداکشت، تعداد گره/ جداکشت و طول ساقه در محیط کشت دارایBAP (2 mgl-1) به دست آمد. در محیط کشت دارای هورمونهای 2ip و(2 mgl-1) Kin فاصله میان گره ها افزایش معنی داری را نسبت به سایر تیمارها نشان داد. در محیط واکشت، بالاترین تعداد نوساقه، گره و طول ساقه در محیط کشت دارای (BAP (1 mgl-1، و بالاترین میانگین طول میان گره در محیط دارای(2 mgl-1) Kin حاصل شد. سایر نتایج مشابه مرحله کشت بود. ریشه زائی ریز قلمه ها با دو روش درون شیشه (in vitro) و برون شیشه (ex vitro) بررسی شد. در روش درون شیشه، ریز قلمه های تکثیریافته از مرحله واکشت، به محیط های کشت دارای غلظتهای مختلف IBA وBAP  انتقال یافتند. در روش برون شیشه، انتهای ریز قلمه ها با روش سنتی با محلول (IBA (300 mgl-1 به مدت ده دقیقه تیمار شدند. بالاترین تعداد ریشه، طول ریشه و درصد ریشه زایی در روش برون شیشه به دست آمد.

در این پژوهش اثر دو نوع محیط کشت DKW (Driverand Kuniyuki Walnut Medium) و WPM(Woody Plant Medium) و سه غلظت صفر، 0.5 و 1 میکرو مولار از هورمون بنزیل آدنین(BA) بر میزان استقرار ریز نمونه های قلمه تک گره از گردوی ژنوتیپ منتخب 305 بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی بررسی شد. همچنین اثر دو نوع هورمون سیتوکینینی بنزیل آدنین و کینتین(Kn) در سه غلظت 4.4، 6.6 و 8.8 میکرو مولار همراه با دو غلظت از هورمون ایندول بوتیریک اسیدIBA) 0.05 و 0.1) میکرو مولار بر پرآوری ریز نمونه های استقرار یافته در محیط انتخاب شده از آزمایش مرحله ی قبل، بصورت طرح کاملا تصادفی نا متعادل مورد بررسی قرار گرفت. تمامی داده ها با نرم افزار SAS و مقایسه میانگین آن ها با آزمون چند دامنه ای دانکن تجزیه و تحلیل شدند. هدف از آزمایش استقرار، تعیین موثرترین محیط کشت و بهترین ریز نمونه ها برای انتقال به مرحله بعدی بود. مقایسه میانگین داده های حاصل از این آزمایش نشان داد از نظر شاخص تعداد گره و برگ، محیط کشت DKW موثر تر از WPM بوده است. بین دو غلظت 0.5 و 1 میکرو مولار بنزیل آدنین نیز در هیچیک از شاخص های اندازه گیری شده تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما اختلاف آنها نسبت به تیمار شاهد معنی دار بود. با تعیین موثرترین محیط کشت در مرحله استقرار، از آن برای مرحله بعدی استفاده شد. نتایج مقایسه میانگین داده ها در مرحله پرآوری نشان داد که بنزیل آدنین در غلظت 8.8 میکرو مولار دارای بیشترین شاخص های رشد بود و با غلظت 4.4 میکرو مولار اختلاف معنی داری داشت. نتایج کلی این آزمایش نشان می دهد که بنزیل آدنین موثرتر از کینتین عمل نموده است و در تمامی تیمار ها با افزایش غلظت سیتوکینین ها صفات مورد بررسی افزایش یافت.